Ko 27 januari 1945 berš i Rusko Loli Armia, khuvgja an o logoro ko Aušvic - Birkenau thaj tromalingja o resto 7.000 logorašen, kote pobut sine nasvale, jali merena sine.
O SS-ovcia kergje zorea 60.000 logorašen te ove evakuirime taro logori thaj te ove notirime an o "Marši meripaske kote milencar našavgje plo dživdipa.
O Generalno parlamenti taro Unime Nacie dengja i rezolucia 60/7 ko 1-to Noemvri 2005 berš te šaj notirinel pe o 27 januari sar Internacionalno dive taro viktimia taro Holokausti. 71 berša taro tromalipa taro Aušvic si importantno te liparel pe univerzalno lekcia taro Holokausti te šaj lipara i kultura.
Ko 2016 berš , o Internacionalno dive tari komemoracia ka notirinel pe baro numero nacionalno thaj internacionalno aktivitetia. Premal i agenda ola ka oven bazirime prekal informacie thaj linkia so si o thema tari IHRA, thema opservatoria, internacionalno partner organizacie.
Thema membria si: Argentina, Austria, Belgia, Hrvatska, Kanada, Čehia, Danska, Estonia, Franbcia, Germania, Irska, Izrael, Italia, Latvia, Litvania, Liksemburg, Holandia, Polska, Romania, Slovakia, Švedska, Bari Britania, USA.
Thema opservatoria si: Australia, R.Makedonia, Portugalia, Turkia
Internacionalno partneria: UN thaj UNESKO
