Zoran Dimov - Mli kolumna

Kolumna taro Zoran Dimov: Čhinaven o hulajbe, ajde savore barabutne!

Dali o hulavipa  em peskekorkoropromocia tari individua jali grpa anena anglunipa? Dali o sprempe, frdiba lafia em “buti palo dumo” anena prosperiteti?

Dli i napakjiv, munafukom intrge thaj aver ka anel amare jekhina lačhipa thaj progreso? Savore džanaja kaj o antvorto si “Na”. Akana dela pe pučiba kana sare džanaja o antvorto so si importanto te kera majodriga agjaar? Sar te čhinava odova sindžiri?

But prosto! Amen tari Romani jekhin te deklariringjam amen kaj keraja lačhipa amare Romenge aj te mukha o siete, ego, andruno antagonizmthaj te kerea jekh minimalno unipa. Bizi diferenca ko ka ovel anglal a ko palal importantno si i resarin - Jekhipa!.

Džanaja kaj nakhlja i era taro okova “Hulav em legarel” Rezultato taro asavko legaripa si pobuter taro dikhlo.

Kamav te vakerav kaj me sar Romano aktivisto ko jekh em akana koordinatori e Netvorko sistemsko thaj savakteskoro faisalia kerdi taro baro numero Romano NGO sektoro te vakerav nekobor momentia.

Akala divesa ko mediumia sine prezentirime i situacia e manušencar bizi dokumentacia ki them. Šungjem taro sa o riga gind taro tipi “ko si majbukjarno so odola dokumentia lele sar identifikacia” Sa o poenia lena len sine peske a na e čače menupenge so phirena sine em sine aktivno ko teren te identifikujnen odole manušen te arakhen em džan majpdiriga procesuraja. Čačipaske o majbaro pharipa legargje bašo o organizacie so si kotor taro “Netvroko bašo sistemsko rešenia” ama ola keren sine pi buti skromno bizo publiciteti em eksponiripa. Odova najšukar džanen o manuša so sine registririme em akana si len odola dokumentia. Numa nejse.. O Netvoko majodoriga ka kerel piri buti bizi bari reklama em publiciteto.

Numa valjani te džžanel pe kaj o nenefiti trubul te hulavel pe savorenge jekh a jekh biz demodulacia em notirime aver aspektia. Ko jekh kamav te potenvirinav kaj akana si vakri te phrava amare jakha em te kera salde šukaripa. Te bešel pe ki jekh barabutni konsultacia te kerel pe jekh barabutno targeti em phravde te vakerel pe ko kobor šaj em si le takati te kerel piri buti.

Te kerel pe buti ama bizo te pervale pe o aver , te kerel pe leske buti palo o dumi soske odova na anela khanči šukaripa.

O problemia ko sasoitnipa si bare a anen astara men ko hurde bukja. Trubul maškarhaljovipa em respekto jekh jekheske em agjaar  ka bajrol amari gind. Aven em alusariba, lokalno šaj te ven em parlamentarno udžarel amen em o popisu em aver aktivitetia. Sako kavga našavaja but Aj te mrdina amare gogjakere vijuge sosk palo odova ma te ove kasno. A kasninaja but ana isi odoleske refershi. Čhinaven o hulajbe, ajde savore barabutne!

Kolumna taro Zoran Dimov: O nacionaliteto ki ID karta so čhurik duj e rigencar!

Ki amari them isi diferentno opservacie taro politikane subjektoa si li o etnikano identiteti trubul te tergjol ko neve ID kartice jali na. Jekhenge valjani a averenge asavko egzamplo nane ki lumiakiri praktika.

Jekh si siguritetno nane demokratsko them ki lumia so čhivel etnikani jali religiakoro identiteto.Trujal o argumentioroba kaj ka legarel pe sevdža sa e etnikane jekhinenge ki Makedonia mange odoja buti tergjola nesar but kišlo.

 

Dikhibaja amaro politikno sistemo em kanonia so afirimirinena o etnikano hulavipa em naegaliteto ko sa o  dizutne ka bajrarel em agjaar baro naegaliteto ko sasoitnipa.

 

O etnikane simantre nane pobuter agjaar zoralo em namukhlo , a si manuša so si len duj, trin jalio pobuter etnikano identitrto, sar konsekvenca taro hemime prandina, nigracie em aver procesoa ko moderno dživdipa.

 

O korkoro dokumenti sar so si i ID karta majanglal nane privat, numa deklarativno dokumento so sikavel e persona so šaj institucionalno profiliriba em identifikacia.

O informacie tari ID karta sar so si o EMBG si kanonea protektirime O etnikano identiteto si privatno em subjektivno kategoria Ni jekh identteti avdive em ko nakhlo periodi nane natrampibaskekonektiribaja em o etnikano. O manuš šaj korkoro alusarel em tr trampinel te manglja o identiteti kana ka mangel.

 

Odolea ko tikno udar ki Makedonia implemnetirinel pe o etnikano profilipa. Bizi deklaririmi em hramosardi etnikano profili ki ID karta e dizutnenge o dizutno na ka šasj te khuvel ki buti telal jekh a jekh šartia, na ka šaj te khuvel ko desave komercijalno institucie jali objektia sar so si diskoteke, baria jali bazenia.

 

Panda jekh drom sikavel pe kaj amen siem jekhutni them em sassoitnopa ki lumia upral i funda baši diskriminacia ki Preambula ko Ustav!

A deklaririna amen em preperaja ki paščimali civilizacia em amari them si membro ko NATO! Upral sa akava em i EU notiringja kaj si mujal akava kanoni!

Kolumna taro Zoran Dimov: Si li o Roma ko agorutno than sar prioriteto ki vakcinacia mujal o Covid 19?

Sar uli i pandemia taro Covid 19 ki sasti lumia mujal o maripa em prevencia taro infekcie jekh taro o prioritetoa sine te arakhel pe i vakcina . Ko agor taro 2020 berš te artiklirinel pe i vakcina em počmingja i distribucia em plania baši i realizacia . Numa nane sa agjaar lokheste, I SZO da akcentiringja kaj em ko majbaravle thema nane hazri te planirinen i realizacia. I akcepcia nane sakote jekh a jekh,

Citește mai departe...

Kolumna taro Zoran Dimov: Roma ki javno administracia isi, ama ko minimalno nivelo, jekh a jekh sar te na ovel

Ki amende ki them palo 2001 berš em implementaciaja taro Ohridsko kontrakto sar jekh taro politikane faisalia te agorkerel o konflikto o teganutne lideria čhivgje piri signature ko ustavno trampe.

Mašajr odova em praktika, kana ka khuven ki buti ki administracia te ovel procentualno akcepcia e minjoritetenge . Maškar olende sine em i Romani etnikani jekhin. E agorutne statistikne operacijajataro 2002 berš o Roma sine  2,66% taro sabarabutno numero dizutne. Prekal odola parametria i akcepcia e romengiri ki javna administracia valjani te ovel paše ko odova nivelo. Ama ko realiteti sar si?

O Ministeriumi bašo informativno sasoitnipa aso kanonikane savale havljargja o raporto ko bukjarne ko javno sektori baši 2019 berš.

O numero taro bukjarne ko javno sektori phanle dataja 31 decembro 2019 berš si 132.900. O bukjarne ki javna administracia si hulavde ko 1.324 institucie.

Ko 2018 berš premal o raporto taro Nacionalno ombdusmano ko 1347 institucie ki buti sine 138.326 kotar 103.014 Makedoncoa, 74.5%, 26.261 – 19% Albancoa, a Roma 1.800 jali 1.3%

Akana o pučiba si kobor o romano politikano bloko ko hulavipa e bukjarne thanenge ki administracia džanela sine „te kerel pazari jali na“ sikaven o numeria.

Ko nesave institucie tari administracia o numero e bukjarne Romenge si salde ko simbolikano nivelo.

Tipično egzamplo si i grafa bukjarne ko Ministeriumia . Premal o raporto taro Nacionalkno Obdusmano odori ki buti isi 24.146 persone kote Roma si  202 jali 0.8% a salde jekh Rom si ki uči funkcia. Asavki situacia si em ko aver themakere institucie  (agencie, direkcie, komisie, ofisia) taro 18.958 bukjarne, Roma si salde 151 jali 0.8%. But bibahtalo si o Roma so si ki buti ko Phalipa ki them kote taro sanumero bukjarne 743 Riooma si salde 3 jali 0.4%. Flargantno egzamplo si em o Apelaciono kriso kote isi 307 bukrane em o Uče Javno Ombdusmano 75 bukarne a Rom – nane!

Asavki i situacia si em ko aver da institucie ki admninsitracia.

Akalestar ikljola kaj o politikano kapaciteto e partiengoro nane bari presia. Odoleske del pe o pučiba dali o Romano NGO sektori valjani sako drom „te phudel ki men“ e partienge . Em del pe pučiba dali o khujbe ki buti valjani te ovel partisko?

 

Si li odola thana astrde em si len li adekvatno edukacia odole bukjarne pozicienge . Akava nane salde e romane populaciake numa buvleste da aver nacionalnonge. A trubul te vakerel pe kaj aso o nacionalno akcepcia em procentoa Roma ki administracia trubul te ovel paše 2.800 – 3.000 Roma. Ko „halja“ odola avera paše 1.000 bukjarne thana e Romenge? Si li kerdo odova džanlipaja desave politikane romane faktorias te ovel olen pobaro komoditeto jali si aver khanči. Ama sastipe akale problemoske aver drom ka „rezimirina“ – kana ka avel vakti odoleske.

FaLang translation system by Faboba

Од 5 Ноември 2022 достапен документарниот филм на СП БТР „Небо, Точак, Земја„ на Max TV и Max TV GO со пребарување –Видеотека

Mangava te vakerav

6-to Romano Čhavorikanoo muzikakoro festivali 
„Čhavorikano Suno 2022“ – SP BTR

6-ти Ромски Детски музички фестивал
„Детски Сон 2022„ – СП БТР

6th Romani Children's Music Festival
"Children's Dream 2022" - SP BTR

Momentalno Online

       Isi 321 misafirija so dikhena o ROMATIMES.NEWS

o Vakti

 booked.net

Majpopularno

Golden Wheel - Entry Application Form

Flag Counter

Amaro brojači genjela taro 13.01.2019
Gejnela isto manuša tari koja phuv drabarena amaro portali
Majtele isi sa-ko-sa kozom dikhle o portali