Ko vakti tari Parlamentarnoo Sesia e IRU-ske so ikergja pe ko Skopje, Republika Utarali makedonia ko 1 juni , IRU delegati tari Germania o Sevgjul Sali sine le prezentacia ko kotor taro olekere aktivitetoa an i them kote so dživdinela. Maškar o aver ov akcetiringja:“An i diskriminacia e Romenge thaj Sintia – migarnstko thaj aver familie ko germaniakoro edukaciakoro sistemi so si sikavde em ko kerde studie jekh taro o rezulatatia si vekovno stigmatizacia e Romen thaj Sinti Во sar nainbtergrabilno “Cigani”. Odoleske majbaro kootor taro akala familie keren ma te oven athinale sar Roma jail Sinti ki škola. Odoleske e edukaciakoro sukcesi akale familienge phareste dikhena le o profesoria.
Majbut socialno telepravde familie dikhen I formalno edukacia thaj po sistemi bukjake sar phanl than sebepi I diskriminacia. O naformalno edukacia
Thaj buti dikhen la sar majbare optimizmea em odova imšpreterinel pe sar kulturakro identiteto. Avere rigatar, o problematičn mentaliteto tar disave sikle Roma jail familie ko škole thaj sasoitnipa majbut generalizirinela pe sar “tipčno Romano mentaliteti” kote ilustririnel akale familien sar nafrmaln orientacia sar “Asavke si Roma”Sar so vakergjam na notirinebuteder rmane jail sinti familien. I škola majbut si knektirime “Te ove Rom” si tikne šanse sukceseske ki edukacia. O Roma jail o Sintia raritetno si k timia ki barabutni historia thaj sukcesia k Roma thaj Sintoa ko euroopakoro prgresi na diskutirinel pe ki škola , so kerel pharipe e čhavenge thaj e jerienge te moldinen I kultuira thaj I historia e Romengiri.
Te šaj nakhaven pea kala problemia I buti taro Romane edukaciakere medijatooria si fokusea ki antodiskriminacia thaj scialno em edukaciakiri inkluzia. Faktori s ikerel e Romen thaj e Sintia asavki percepcia ki akaja forma šaj te faisalkerel pe salde prekal nivelirime peraviba ko stereotipa thaj udžariba ko pbaro sukcesu taro sa riga kana kerel pe lafi bašo jekh a jekh aktiviteto ki edukacia e Romenge thaj o Sintia em rodela pe eksplicintno antvorti.
I socialno distance avere rigatar khuvel majbut e čorole Romen thaj Sintia em avere familien – lkalno niveloa thaj o imigrantoa, Asavko suporto trubul sa e čhavenge te šaj našel pe taro athinalipa em načalipa em ma te ekspnirinel pe o bibačlipa em natolerancia mujal oo Roma thaj Sintia K jekh o Rmane edukaciakere medijatoria sar simpatizeria sa e čhavenge so kntra modaliteti taro rasistikane klišea s buvljarena pe khere.
Odooleske I Komisia tari EU dela propzalo te promovirinel majlaćčhi akcepcia ki edukacia e čhavenge taro diskriminirime Romane thaj Sinti familie prekal aksplicintn konsekvence so nane len ekskluziviteti ki lokalno implementacia numa sis a e čhavenge sar suprto.
Deš barabutne fundavno principia ki inkluzia ko social teleperavde romane familie – rezolicia taro Eurpakoro Konsilo taro minsteria ki EU taro 2010 berš akcentirinena kaj trubul te kerel pe aktivitetoi asavke familienge resarinaja te arakhel pe efiukasno inkluzia ko proektia. Prekal o akanutne kapacitetia I impelembtacia akale akcienge ka konektirinen em avere personen s trubul lenge suprti, ten a dikhel pe kaj akava ka kerel majzorale o bičlalipa taro salde o Roma „
