Persi berš angja dramatično em kasno nacionalno debata ko rasizmo ki USA. Ki kerdi debata primal o target grupe ko amerikansko rasizmo – afroamerikansko, domorodno em o latino dizutne- buteder olendar na diskutirinen sine I diskriminacia ko jekh potikno minjoriteto ki USA o Romano minjoriteto.
Buteder Roma ko USA resle ko agor taro 19 veko em starti taro 20 veko ko bran tari migarcia tari Europa. O pendžarutno romano eksperti Ian Hancok vakerel kaj buteder Amerikansko Roma sine darhiencar taro o Romansko robia Roma so sine tromarde taro robluko ko 1856 berš . Isi em faktia kaj o Roma ko amerikansko kontinento avile buteder angleder koj buteder olendar sine bičahvde te keren buti sar robora ko plantaže ki Virginia ko 17 veko , palo ando parlamentarno kanoni taro 1661 berš so muklha olengiri deportacia. Avdivve ki USA isi paše 1 milioni Roma majbaro numero olendar ko Los Angeles, San Francisko, New York, Čikago, Boston, Atlanta, Dalas, Hjuston, Sietl, em Portland. O Roma panda si diskriminirime em avdive sar so sine em deceniencar napalal. Akava ko agurutne berša ko agorutne 106 berša o North themakoro universiteto (NSU) ko Aberdin South Dacota, organiziringja bešeskoro mitingo so sine jekh kurko so agorkerel sako drom sar „G * psy Days Parade“, Akcentea sar majbari beršeskiri parade ki South Dacota. I terminologia „G * psy“ šaj te ovel em rasno profiliriba a si legardi e Romane naciake. Sar rezultat taro akava anav e paradakeolakiri historia em rasisitikano diskriminacia em asajbe upral I romani historia soske ki odoja parade sikavde si satirično adetia, kale muja, skeči sar kidanpirinen čhaven- a o amrikansko Romane aktivistoa, ekspertia, em olemgere asistentoa zorale bičhavgje kritike akale paradake, rodibaja tte izvineninen pe em tramnpa e anaveske prekal e mail em peticia prekal Internet.
Sar startujngja I kampanja prekal e maili ko 4 Avgusti 2020 olemge panda nane dendo nisavo antvorto . Numa I Web rig taro NSU hari akceptorongja akaja kritika, soske ko desavo nivelo irangja o anava taro „G * psy“ anavea „Iraniba khere“.
