Ko kroaciakoro edukaciakoro sistemo i historia e romane jekhinake saste paše nane, em i kerdi tragedia upral o Roma taro Ustašia saste nane jali andime slučajno , ko than te ovel jekh taro majimportasntno aktia ki edukacia ki historia e Dujto lumiakere maripaske . Odoleske ko 2018 berš i Germansko fondacia Erinnerung, Verantwortung und Zukunft thaj o Instituti sasoitnipaskere naukenge Ivo Pilar havlajrgje brošura e nastavnikonge: O Roma ko Dujto Lumiakoro maripa ki NDH, 1941- 1945 berš. Ko akava konteksti interesno sit e džanel pe kaj kerdo si baro rodaripa kerdo barabutne taro Instituti Georg – Ekert (GEI), O Romano edukaciakoro fondi (REF) thaj o Konsilo e Europakoro, angleder akava berš so kergja analiza tari akcepcija e Romengiri ko edukaciakere programe em o školsko lila sikljojbaske ko akava momenti so istemalkeren pe ko škole ki Europa.
Akava dela pregled ki buvli europakiri edukaciakiri politika em sasoitnipa, a na salde ko kroaciakere škole. I kerdi studia e lilengiri si prekal o predemtia historia, civilno edukacia em geografia taro 22 europakere thema: Kroacia, francium Germania, Ungaria, Kosovol Polska, Špania, Italia, Romania, Britania, Albania, Bosna thaj Hercegovina, Bugaria, Čehia, Makedonia, Moldavia, Montenegro Srbija, Slovakia, Austria, Belgia thaj Finska. O rodaripa sikavgja kaj I akcepcia e Romengiri si limitirime ko desave tematsko konteksti em ko buteder aktia em stereotipno em načačutne faktia. Desave lila eksplicintno iranen o pučiba taro “diferencie”, „interkulturalizmo” jali “multikulturalizmo” em manušikane hakoa kana liparel pe I romani jekhin jali individue em o bariere so arakhen pe o modern europakere sasoitnipa. Isi diferencie ko sa o thema, sar ko perimetro, em ki forma taro lipariba Romnja thaj Roma. O perimetro si ko istemakeriba e lafeske “Roma” sar paralela jekhe etnikane grupake kana si gendi sar statistika jali viktimi ko holokausto , em ekstra lipar ko desave časia em ko desave agzamplia sar edukaciakere časia liparde sar Roma sar egzamplo ki Austria jali Ungaria.
Link: https://phralipen.hr/2020/01/09/romi-u-udzbenicima-izbrisano-iskrivljeno-izmisljeno/
