Herdelezi si popularno tradicionalno romani gili so avel taro Balkani. O anav e giljake Herdelezi si sebepi o baro dive e romengoro "Herdelezi" thaj keriba akale diveseske so kerel pe anglal o nilaj ko 6 Maj. I pendžardi gili Herdelezi uli ko "Treni meribaske" so džala sine taro Saraevo dži ko Jasenovac, vakergja o profesori Žarko Vidović, histričari bašo arti taro Saraevo, so sine but baro konc logori ko 1942 berš.
Sar svedoko akava historičari , o Roma bašo Herdelezi phanle len ko vagonia bašo hajvania thaj palo ando dekreti taro NDH i policia legargja len ko "Herdelezeskoro uštipa".
O Vidović sine phanlo dži ko 1942 berš majanglal ko germansko palo odova ko ustaško phanlipa. Ko "Baro transporti" legardo si taro Jasenovac , legardo si ko logori Narvik an i Norveška.
Prekal oleskere lafia ko drumo premal o logori , o phanle ko vagonia bizo hajbe thaj pijbe sine len dar thaj nadžanlipa. Ko odova haosi jekh olendar , vakeren kaj sine membro an o saraevsko "Sloga" sar dar thaj baripa giljavgja la "Herdelezi"
Sebepi akava o ustašia phanle o vagonia, a o phanle ačhile bizo lufti stegime jekh upral o javer. Taro 3.000 kobor so chidingje ko drumo taro Saraevo dži ko Jasenovac, resle 2.000, a olendar salde 200 džene nakhavgje e logoroskiri tortura.
I gili si giljavdi thaj an o filmi taro Emir Kusturica " Dom za vešanje" kote so uli panda majpopularno. Ko filmi akaja gilji giljavgja la i romani giljavutni tari Makedonia i Vaska Jankovska.
Herdelezi
Sa me amala oro khelena
Oro khelena, dive kerena
Sa o Roma daje
Sa o Roma babo babo
Sa o Roma o daje
Sa o Roma babo babo
Ederlezi, Ederlezi
Sa o Roma daje
Sa o Roma babo, e bakren chinen
A me, chorro, dural beshava
Romano dive, amaro dive
Amaro dive, Ederlezi
E devado babo, amenge bakro
Sa o Roma babo, e bakren chinen
Sa o Roma babo babo
Sa o Roma o daje
Sa o Roma babo babo
Ederlezi, Ederlezi
Sa o Roma daje
Link:
