Savore džanaja kaj i Republika Bugaria si jekh taro ekonomsko majslabo membria thema ki EU barabutne e Romanijaja. Odova but „dukhala“ kana ka džanel pe kaj sian kotor tari europsko familia, a sian majtele ko ekonomsko plani. Odoleske i Bugaria si them so kerela zori olakere dizutne te ačhon ki them, thaj ma te migririnel ko aver thema taro West Europa . Odoleske panda majbare si o frustracie e Bugariakere te ikerel pire dizutnen khere. Odova kerel em ola te roden ko si „čačutne bange“ akale situaciake. Em sar rezervirano kaj si ola“ čačutno faktori akale bibahtake“ odova premmal olende si o Roma!
Em akate akana o vordon džala majtele . Segregacia, diskriminacia, izolaciam distanciriba, pphagiba fundamentalno manušikane niamia ko sa o umalja taro bugariakoro sasoitnipa si jekh sakodivesa ki akaja them.
Panda majbari „bibaht“ ako vakera kaj kana isi votiba em ko ka ovel politikano faktori ki them , sako drom odoja patriotsko retorika džala mujal romano diskursi,. Soske te angje e Romen ki godi i Bugaria odma ka ačhol an o pire em ka ovel but lačho than dživdipaske! Te ovel akabvva haosi panda majbaro , kana savore avrial tari Bugaria pe najeja sikaven ki Bugaria sar them ki sako forma so phagel o manušikane niamia , andre ki Bugaria majbaro kotor taro organizacie (konektiribaja em baro numero Romane NGO) nesar sar te „phanen pire jakha“ em na keren reakcia akale situacienge. Kerel i them ki sako forma „finansisko“ te trainkerel jali si aver khanči ola džanena peske.
Odoleske me ki akaja kolumna sar IRU Presidento em majanglal sar manuš Rom so kerel sine sako drom reakcie, protesno note sar dži ko bugariakere institucie agjaar em ko europakere institice sebepi diskriminacia tari Bugaria mujal odola Roma, em mangav te čhivav agor baši odoja diskriminacia mujal o Roma ki Bugaria, ama em mujal o Roma ki sasti Europa em lumia.
Odova si jekh Jurisdikciakoro intrumento so isi baro hairi olestar. I terapia legarel anava – Romano Ombdusamno – Kontakt point!
O Romano Ombdusamno em oleskoro timo ko europakoro nivelo ka khelen i šerutni rolja te čhinavel i diskriminacia.
Taro auropakiri perspektiva dikhibaja kristalno jasno si: duvar ko etnikane definirime romane mahale si getoizacia, bitui diferenca sar si argumentirime taro o bugaria ili političaria. Segregacia e romane čhavengi ki škola , diskriminacia ki butie, ande ekstra sastipaskere protokolia taro Covid 19 si drumo kote o romano Ombdusmano . Kontakt point ka ovel le fakti so te kerel buti.
A o „narcisoidno“ maniri e Bugariakoro si em premal i them Makedonia, than kote dživdinava so kerel veto ko starti e khujbaske ki EU e themake Dilemizirinela i čhibm o identiteti i historia i kultura i nacia kote sare džanen kaj i Makedonia so jekh tromali them bizo desave strateškjo jali teritorialno pretenzie.
Aj te zamisilina kaj i situacia si obratno sar egzamplo kaj i Makedonia em i Srbia si ki EU, a i Bugaria mangel te kheuvl ko EU sar ka ovel e Bugariake slučajno kana i Makedonia jali i Srbia „mangen te notirinen hari i historia e Bugariakiri ko vakti taro Dujto Lumiakoro Maripa kana kotora tari Makedonia em Srbia sine telal i kontrola em protektorato e Bugariake sar paše amala kko odova vakti e nacistikane Germaniake? Garan ola ka roden sine em ka jertisaren sine bašo kerde historikane feleria em nane te khievn pe sine ko kolin olengere „bugarsko identiteske“.
Sa na sa miri konkluzioa si kaj i I Bugaria si „peki“ te ovel anglal o Europakoro Kriso baši diskriminacia upral o Roma, em o IRU ka insistirinel te arakhel pe faisali te profubkcionirinel o Romano Ombdusamno – Kontakt point! O vakti si anglal amende.
