Palo buteder deceniakoro problemo taro agjaar vakerde „fantomia“ ki them majpakjavutne avel o agor. O aktiviteto taro NGO sektori (majbut romano) ki kolaboracia e themakere instituciencar (MTPS, Pravda, MVR thaj avera) akana si lačhi. Ko agor si fiunalizacia em ando kanoni thaj telokanonia kote ka registririnepe o 700 persone so na sine len nisavi dokumentaciua baši personalno identifikacia. Pendžaribaja o profilo odole manušengoro nane sine te keren odova akti te na kergje bare aktivitetoa (analize, terenski , logistikane, birokratsko em avera) dengje piro pridones odola 16 NGO , asociacie. I ekonimsko faktori em sasoitno statusi odole manušengoro (sine barikada ki odoja procedura.

Taro biathinalipa e Makedoniakoro taro 1990 berš pa dži ko avdisutno dive , ki romani politika prodefliringje pobuter anava prefiksoa“ Lideria e Romane naciake“ formulirime prekal individualno politikane aspiracie sar „Romane lideria“ so notirinen pe sine em okola so sine len Romano politikano partisko subjekti kote sine la em buteder ,e,brora, ama em okola so sine pendžarde sar „Partia – jekh manuš“