I Internacionalno Romani Unia- IRU ko anav taro sa džiakanutne delegatoa thaj IRU membrora taro 1971 berš dži avdisutno dive bičhavgja telegram kote dena gajretluko e bare našavipaske sebepi o meripa taro pendžarutno romano intelektualci em Romano aktivisti so pendžarel I romani historia, kultura, tradicia em čhib o Prof. D-r Rajko Gjurić. Ki korkoro telegram maškar aver si notirime:

Respektirime
Ko akala but phare em bibahtale momentoa sar oleskere paše familiake agjaar thaj savorenge amenge amen sar Internacionalno Romani Unia –IRU.
Phare sit e arakhen pe lafia so ka ilustririnen I bari bibaht soske našavgjam amare mangle jerija, amal em anglal sa majbaro Rom ko avdisutnipa o Prof. D-r Rajko Gjurić.
Sar gelo amaro manglo amal , profesori, doktori siklo, amen o Roma našavgjem baro Rom so kerel sine sa bašo Romane niamia , baro poeto. Pire intelektualno kapacitetea , ov mukhlja amenge bare aktia m hramome lila, statie drumo sar te arakha amari historia, tradicia , kultura thaj čhib. Ka ovel ki Amari memoria sar humano manuš pendžardo pire bukjaja bašo romano šukaripa.
Ov amenge e Romenge sikavgja o drumo a analogno em amenge taro IRU te dža majodiriga oelskere aktivitetea em te kera majodirga oleskiri misia em aktia bašo majbaro jekhipa maškar amende.
Profesore, Doktore Rajko Gjurić naiskera tuke sa so kergjan amaenge e Romenge ki sasti lumija, Sako drom ka oven ko amare vile . Ko anav taro sa o IRU membrora thaj delegatora taro 1971 berš dži avdisutno dive sine amen privilegia te dživdina ki tumari era te špendžara tut em sako drom dengjan tiro baro suporto amare aktivitetenge te ovas majzorale em majbare.
Sa o IRU generacie sikaven piro čačutno gajreti dži ki ti paše familia, oleskere kolegoa, amala em dži ko sa okola so respektirinen sine oleskoro aktiviteto.

E Devleskoro baripa tuja te ovel Doktore!

Lumiakoro dive e Romane čhibjake avgo drom notiringja pe ko 5 Novembro 2009 berš ko Zagreb, Croacia oaki inicijativa e Asociake baši edukacia ko Roma „Kali Sara“. Ko jekh o Komitetto taro ekspertoa Europakere povelbaja ko regionalno jali minjoritetengoro niamia (ECRML) ko 5 novembro 2015 berš thaj o UNESCO ko 7 Novembro 2015 berš akceptiringje o 5-to Novembro te ovel notirime sar Lumiakoro dive e Romane čhibjake.
I Romani čhib si dajakiri čhib e Romenge. Oj si kotor taro indoarisko čhibja, jali kvalifikaciaja em ko centralnoindisko čhibja jali utarpaščimale indoarisko čhibja. But droma si kvalificirime em sar ekstra ćhibjakoro klaso sebepi baro numero paše čhibjakere varijacie.
Premal ISO standardoa I čhib si čhivdi ki grupa makro čhibja em si kerdi taro efta telel –čhibja jali bare dijalektia. Majbaro dijalekto si o vlaškoromano kote si paše 1.5 milionia so keren le lafi, palo odova avena o balkanskoromane, karpatskoromane, sintskriromane, velškoromane o kalo finsko than o baltičko romane
Romani abeceda
I romani abeceda si poimo so akceptirinel nekobor latiničko hramosariba so istemalkeren pe ki romani čhib thaj olakere dijalektia. I Romani čhib dži ko 20 veko na sine hramosaribaskiri čhib , trujal so o avgo hramosardo dokumento ki romani čhib datirinela taro 1542 berš.
Ko athinalipa odolestar kote kerel pe lafi agjaar varirinel em I romani abeceda, a akana si ko thavdipa standardizacia e romane čhibjake emhramosariba.