Socijala

Prolongirime o avgo ročište ko kriseskoro proceso taro policiakoro brutaliteto ki Bitola upral o Roma

O avgo ročište taro policiakoro brutaliteto ki Bitola upral o Roma so reslja baro mediumsko sama e, sine niotirime bašo 9 fevruari ko 10:00 časo ki Fundavno kriso ko Skopje ko Ofiso kriseskoro numero 6 sine prolongirime.

O kriseskoro akti startujnela kana sine sikavdi video snimka tari dizutnengiri inicijativa -Avaja bašo policiakoro brutaliteto upral preperutne tari romano populacia. Akaja video snimka buvljargja pe ko socialno netvorko  em ko mediumia so sikavel o brutaliteto tari policia.

I Avaja barabutne e Asociacijaja Terne Jurisdikcia o Helisnško komiteto manušikane niamia em o aver romane NGO em asociacie so kergje reakcia asavke brutalitetoske em notiringje bilovengiri jusidikciakiri suporto taro marde persone.

Valjani li o govermentia te dikhen e Romen sar prioriteto ko olengere plania baši vakcinacia taro Covid-19?

I pandemia taro COVID 19  kerga seriozno situacia em bare ziania ko globalno nivelo upral o dživdipa e manušeske. Sar so si arakhle o avgo vaccine em dende tari Europakiri agencia bašo medikamentia (ЕМА) ko agor e nakhle beršeske e europakere govermentia keren urgentno plani em strategia ki implementacia e vakcinenge . Telal diferentno akciono planoa (but droma ki konkurencia taro politike , kulturakere em sportsko elite) o riziko grupe resle sar prioriteto.

Akana kana o Covid 19 alo ki Europa sine klar kaj o hulavipa taro socialno em ekonomikano statusi si čačutne. O rodaripa so kergja pe dikhel pe kaj o virusi dispropocionalno majbut astargja okolen so si etnikano minjoriteto em kergja bare zijania upral sociala, ekonomia, politika em ekologia.

Ola sine len majbaro riziko ko infekcie em merena sine majterne manuša. Trujal o naučno faktia sar so si rasa, entiteo taro riziko ko Covid 19 o ekspertoa so si sastipaske anel kaj si baro indoilentno percepcia primal I Romani jekhin sar majbaro minjoriteto ki Europa.

Trubul majurgentno te kheden pe sattistikane informacie e Romenge kobor si ko hospitaloa, O informacie so kergja o Covid 19 zijani upreder o Roma si akanske salde signalizirime prekal o NGO organizacie em desave mediumia.

Fakti si kaj akana kerel pe lafi e Romenge o govermentia na interesirinel len ni jekhutne kontrola sastipaske te keren e Romenge jail te den desave medicinsko informacie em mukhle si o Roma korkoro peste. Odola informacie garaven o riziko tari panda pobari infekcia  so bajrola maškar I romani populacia em si baro seriozno riziko  te amrotizirinen akaja pandemia em infekcia.

Numa bizo transparentno em phravdi opservacia em kontrola o Govermentia nane te akceptirinen e Romen em te vakcinirinen e Romen em primal digitalno sastipaskere tehnologie.

Odoleske sar jekhutni šansa tari akcepcia si o NGO seltpri te šaj arakhen politikani inkluzia e Romengir  ko sa o strategie so keren pe bašo Covid 19 ko nacionalno em europakoro nivelo.

 

Link: https://epha.org/should-governments-consider-roma-a-priority-in-their-covid-19-vaccination-roll-out-plans/

I studia sikavela „nalačhi situacia“ upral o Sintoa thaj o Roma ki edukacia

O Sintia em o Romia si len baro bilačhipa ko germainakoro sitemo tari edukacia em praktika.

Odova si konkluzia si panda nane havljardi studia so editiringja o magazine informacienge “Der Spiegel” . Prema late 40% taro 18 dži ko 50 berša taro minjoritetoa nane len agorkerdo profesionalno praktika; paše 15 procentia taro terne taro terne taro 18 dži ko 35 berša ikljon tari škola bizi kvalifikacia . 17% taro anketirime baro pobare so agorkergje maškarutni škola. O šefi taro instintuto e sociologijake taro Univerziteto edukaciake  ko Frajburg , Albert Šer, vakergja kaj akala dramatično numero ko nivelo taro 1960 berš.

I Diskriminacia upral o Roma thaj Sinti irangja bari sama akava kurko prekal o kritike ko talk show ko WDR “Agorutno momento” . Penarde persone keren sine lafi bašo tradicionalno anavekrdo sar Zigojner sose” Akava mesažo sine editirme ko 6 fevruari 2021 ki Programm Deutschlandfunk gesendet.

 

Link: https://www.deutschlandfunk.de/der-spiegel-studie-belegt-extreme-benachteiligung-von-sinti.1939.de.html?drn:news_id=1224678

Zapendžaren e romane čhija Nikol Barr so panda ko 2015 berš sar čhaj taro 12 berša sine la koeficiento tari intelegencia IQ 162 em nakhavgja e Albert Ajnštajn em o Stiven Hoking!

I lumia ko 2015 berš zapendžargje e neve genijalco I Nikol Barr. Memoririnen akava anav soske si la baro avutnipa. Akaja 12 beršengiri britansko romani čhaj ikerel o rekordi taro maksimalno 162 IQ kerdo ki Mensa.

Oj na uli salde sar terni persona so si la majučo koeficienti tari intelegencia em nevo genialco, numa em nakhavgja o koegicienti taro genijalcia sar so si o germansko naučniko o Albert Ajnštajn, o fonderi taro Microsoft o Bil Gejts thaj o britansko fizičari Stiven Hoking   bašo duj punktia.

Dikhel pe kaj akala super intelegentno manuša so si len  160 IQ  testi. Inaku prosek nivelo baši intelegencia ko manuša si 100 IQ  a rezultatisar genijalco si 140 IQ.

I Nikol Bar so si romani čhaj reslja maksimalno rezultati  sar inbdividua  ko testi baši intelegencia akaja tegani 12 beršengir čhaj  sine šokirime kana šungje o rezultatia. Oj sine ko Harlou Ekses. I Nikol si ko odova jekh procenti tari intelegencia tari lumiakir populacia. Olakoro 36 beršengoro dat o Džejms so si higieničari  vakergja kaj asavko rezultati na udžargja kaj si akana  tema baši diskusia mašđkar o Roma. Olate akana si la 18 berša,

 

Link: https://www.india.com/news/world/highest-iq-in-world-meet-12-year-old-nicole-barr-with-iq-score-of-162-more-than-albert-einstein-stephen-hawking-488564/

FaLang translation system by Faboba

Од 5 Ноември 2022 достапен документарниот филм на СП БТР „Небо, Точак, Земја„ на Max TV и Max TV GO со пребарување –Видеотека

Mangava te vakerav

6-to Romano Čhavorikanoo muzikakoro festivali 
„Čhavorikano Suno 2022“ – SP BTR

6-ти Ромски Детски музички фестивал
„Детски Сон 2022„ – СП БТР

6th Romani Children's Music Festival
"Children's Dream 2022" - SP BTR

Momentalno Online

       Isi 166 misafirija so dikhena o ROMATIMES.NEWS

o Vakti

 booked.net

Majpopularno

Golden Wheel - Entry Application Form

Flag Counter

Amaro brojači genjela taro 13.01.2019
Gejnela isto manuša tari koja phuv drabarena amaro portali
Majtele isi sa-ko-sa kozom dikhle o portali