По изгласаниот Закон за Попис на население во нашата држава како о Потпишаниот Указот од страна на Претседателот на државата Стево Пендаровски, јасно е дека по пауза од цели 19 години ќе се одржи Пописот на население во нашата држава.
Инаку оваа статистичка операција во сите нормални држави се зема во предвид како референтна бројка за планирање на развој . економија и слични параметри. Но кај нас секогаш по некоја игра и амбиент веднаш и се продава политичка конотација. Тоа е така затоа што и Уставот на Македонија гарантира и етничка застапеност на скоро сите полиња. И веднаш започунуваат калкулации и пресметки кој колку е бројчано. Секој „влече„ на своја страна. Инаку акцентот на оваа моја колумна ќе биде – Ромската заедница! Колку сме навистина? Според досегашните истражувања, анализи како, национален така и од интернационален карактер Ромите како една од најмаргинализираните заедници како во светот, така и кај нас.
Според Извештајот на УНХЦР и нивните истражувања најзагрозени и бездржавјанство во државата се Ромите, Ашкалиите и Египќаните како и ромските децата.
Спред некој проценки таа се двожи околу 10.000. Воедно сега со спроведената акција од МТПС и Министерството за Правда, во скоро време во процедура на добивање лични документи и во системот се евидетирани околу 559 Роми. Неодамнешана изјаван на лидерот на ДУИ Али Ахмети, акцентираше дека во моментот во државата има околу 3.500 лица без државјанство . од кој најголемиот број се токму Ромите. Добро познатат практика на „претопување„ на Ромите во други националности (Македонска. Албанска, Турска..) како и декларирање на голем број на Ашкалии или Египќани, реално бројката на Роми на национално ниво е многу поголема од официјалната од 2002 – 55.000 Роми. Со самиот факт „без државјанство„ таа бројка на стартот е 10.000 повеќе Роми.
Инаку ако се спроведе кампањата која ја подготвуваат „Мрежата за трајни и системски решенија„ составена од голем број ромски НВО која гласи „Ma ladža, ma dara – Vaker deka sian Rom“ – „ Не се срами, не се плаши – кажи дека си Ром„, тогаш се верува дека со мотивирање на оваа националност оптималната бројка која би се добила на крајот од пописот во Република Северна Македонија живеат од 75.000 до 80.000 Роми, и земено вкупно и со тие Роми кои во моментот се надвор од државата таа бројка може лесно да биде и 100.000 Роми, а со тоа ќе биде трета по бројчаност како националност на ниво на државата. Според мене доколку се подигне свеста за самоидентификација, доколку државата има сенс за решавање на овој проблем, и доколку се земат во предвид сите фактори, моја слободна проценка е дека ние Ромите во државата ќе бидеме блиску и до 4% од севкупното преброено население. А бројките кај нас според досегашната практика, не се само статистичка информација, туку напротив и загарантираи придобивки според Уставот на државата. Како ќе биде ќе покаже времето. Сепак јас повторно стојам позади „Ma ladža, ma dara – Vaker deka sian Rom“ – „ Не се срами, не се плаши – кажи дека си Ром„. Мислам дека е редно.
