Antigypsyism

Miroljub Simič editiringja ko FB: Soske i jekhutni romani čhaj kasierka ko supermarketi o aver klientia ignoririnena?

Jekh romani haj kerel buti ko jekh supermarketi ki kasa em po desavo drom kinava odothare em nesar o manuša kana aven dži ki kasa kana ahivena nesar sar te na mangen te džan ki romaničhaj ki kasa. Pučava len agjaar diskretno soske na džan ki odoja kasa neko vakerel kaj keren odova nesvesno a avera vakeren soske khandela em si melali sar parafraza e pedžarde filmoske anavea “ Nane te vozina amen Romencar”. A me kana resav dži ki kasa sako drom vakerava :”Brvo so sig kereja buti em irane tano o love sar kusuri” A olakoro muh tegani si but bahtalo em but lošalo. Nekobor droma kergjem reakcia em intervencia kana avera frdena lafi lake em keren atako na salde o klintia numa em o šefia den vika pe late em poniđinen olakoro integriteto anglal sa o manuša. Odova šaj keren le em ko štar jakha, te čhinaven latar platatar jali te frden la tari buti a na te den vika anglal savoren. Me sako drom ka ovav olakiri rig em kobor da !te khandel”  jali si “inficirimi”. Odoleske so odolen Romen si len mangipa sakone amenge a trubul harica em garvasialipaa na salde te ladžavkera olen.

 

Link: https://www.facebook.com/groups/270217493103991/user/100003330314606/

23 berša taro mudaripa e tikne 13 beršengere romane čhave o Dušan Jovanović

O Dušan Jovanović sine 13 beršengoro  romano čhavo taro Beograd , SR Jugoslavija  so sine mudardo ko 18 oktobro 1997 berš tari rig jekhe 17 beršengere skinhedsi. Ov sine mardo sa dži ko na mulo ko drom Beogradska ko centro e Beogradeskem ko vakti kana iklilo kheral te džal ki dukjana . Jekhutno faktori sosek sine mudardo o Duško sine salde soske ov si Rom.

O Dušan Jovanović sine 13 beršengoro so pe familijaja dživdinel sine ko drom Beogradska trujal o ploštadi Slavija ko centro e Beogradeske. I rakj ko 18 oktobro 1997 berš oleskoro dat o Aleksandar dengja le love em bičhavgja le ki paše dukjana te kinel Koka Kola. Ko drumo dži ko dukjana o Dušan sine atakujme taro duj membrora ekstremno nacionalistoa – skinhedsia.

Kana dikhle kaj ov si Rom rodingje lestar o love, angleder te frdel len ki phuv, te khuven le metalmo čizmaja em te khuven le sastrneja taro oluko. O Jovanović mulo so phagili lestar I men.Jekhutno faktori soske sine atakujmo sine soske ov si Rom. O Aleksandar Jovanović počmingja te rodel pe čhave . Ko agor arakhlja pe čhave saste ratvalo trujal jekh basamakia.

I policia sigade identifikujngja e duje ternen so mudargje ole a odova sine o 17 beršengoro Milan Čujić em Ištvan Fendrik taro Zemun. Ko masek mart 1998 berš o Beogradsko kriso angja maksimalno decizia ko odova vakti e tikneberšengere delikventonge: 10 berša ko kazneno popravno ofiso bašo tikneberšengere delikventia. Ola sine legarde ko phanlipa ko Valjevo. Olengere phanlipaskere decizie palo odova sine tikjnarde taro Krisi . O Fendrik sine mukhlo ko 1

April a o Čujić ko 30 Aprilo 2004 berš. Ko vakti kana sine ko phanlipa o Fendrik ko intervju bašo magazine NIN sine identifikujmo sar simaptizeri taro FK Rad (sar špekulirinel pe sine ko mediumia). Numa ov ki krajka vakergja kaj sine nacionalisto. O Fendrik sikavgja kaj kainel pea kale mudaripaske ko vakti taro intervju, em ko jekh kana sine mukhlo taro phanlipa. O Čujić phravde vakergja kaj na hođšonel pe došalo em na kainel pe.

O Dušan sine parume duj divesa palo o mudaripa em but manuša sine leske ki dženaza. Paše pali I tragedia I familija Jovanović lele aver kher ko Mirjevo ko Beograd. Oleskiri daj ko 2015 berš korkoro mudargja pe ,palo but droma angleder so manglja te korkoromudarel pe.

Oleskiri phen I Kristina so bijandili trin berš palo odova sar mudardilo o Dušan, vakergja kaj olengiri daj nikana našti sine te akceptirinel kaj olakoro čhavo pobuter nane maškar o dživde em sikavgja mangipa te ovel leja ko oleskoro bijando dive ko 1 avgusti. O Aleksandar Jovanović o dat sine le nekobor droma infarktia em nervo nasvalo a mulo ko agor taro 2016 berš.

 Ko 2007 berš kana sine notirime 10 berša sar si mudardo o Duško e srbiakoro presidentoBoris Tadić kergja lipar ploča ko drom “Beogradska” ko kher numero 33 kote o tikno Dušan sine mudardo.

O amerikansko Roma si diskriminirime ama akana sikaven zor mujal I diskriminacia

Jekh milioni Amerikansko Roma ki USA siklile te dživdinen nanotirime, ama ko agorutno vakti o aktivistoa keren majbari promocia pire identeteske.
Ki USA ola avile taro diferentno thema keren lafi ko pobuter dijalektoa, isi len diferentno tradicie prezentirinen diferentno niveloa taro tradicionalizmo. Ama but hari Amerikancoa havena kaj o Roma so dživdinen olencar ko pašipa si odothe taro korkoro starto , soske vakerel pe kaj trin Roma sine ki Galia e Kristofor Kolumboja kana arakhlja pe I Amerika . E Romensi len respektirime persone. O gitaristi Džango Rajhard sine Rom, isi teorie kote pendžarde persone si len romane darhie sar so si o Čarli Čaplin, Majkl Kejn, Elvis Prisli em duri o ex amerikansko president I Bil Klinton.
O nadokumentarno gejnibaskiri statistika ki USA o amerikansko Roma šaj arakhen pumaro darhinalipa ama keda mangen te sikaven ola si diskriminirime taro paše, amala, gazde, policajcoa, studentoa kelneria profesoria. Buteder olendar vakerel pe ma te vakeren kaj si Roma em si garavde anglal o Amerikancoa ačhoven garavdo identiteti.
„O Amerikansko Roma si talo pobuter grupe em odoleske phare sit e organizirinen pe kaj si len jekh a jekh kulturakere darhie” vakerel o d-r Kerol Silverman legarutno po antropologia ko Universiteto ko Oregon. Numa ki nakhli decennia eisi neve aktivistoa em formirinen organizacie em školsko programe te den suporto odole jekhinenge taro kulturakoro indentiteto. Numa sako akcia em aktiviteto šaj te ovel irame napalal. O D.r Silverman anvakergja olen sar “peraviba e amerikansko Romenge” primal o bilačhe haberia tari Europa.

Link: https://www.thedailybeast.com/american-gypsies-are-a-persecuted-minority-that-is-starting-to-fight-back

16to Maj, Dive taro Romano uštipe mujal nacistikani Germania

Ko avdisutno dive notirinen pe 76 berša taro Uptipa e Romengoro so sine sar viktimi em targeti e nacizmoske, kaske but hari kerel pe diskusia phravdeste.

Ko 15 Maj i majuči komanda tari nacistikani policia anel decizia te ove mudarde sa o phanle  ko agjaar vakerdo „romano kampi“ mangipaja te phravel pe than bašo te kerel pe transporto e Jaudienge ki Ungaria.

Ki rakj ko 16 maj 1944 berš paše 6.000 Roma taro konc logoro Aušvic, Birkenau , dikhindo kaj ka oven eliminirime, kergje uštipa mujal o germansko SS te šaj ačhon dživde.

O uštipa o Roma keren improvizirime šastraja , maripaja mujal o askeria sar so si bara, sastrnale cevke, kašta, teli em talpe. Resle te iranen o avgo atako taro šel askeria. Resen I eliminacia te prolongirinel pe. O aver dive o germansko askeri regrupirime em panda majšastrale, phanen akava uštipa. Jekvaš taro 6.000 phanle sine bičhavde ko aver logoria, a o aver jekvaš so ačhile sine egzekutirime ko 2 avgusti.

Ama savke forme taro uštipa nane but liparde, thaj sar so valjani bna kerel pe komemoracia sar maripa mujal o fašizmo.

Ko nakhle berša počmingje te keren pe inicijative tari rig e romane aktivistetenge liparibaja akava historikano uštipa tari romani nacia ko brutalno nacistikane logoroa thaj (prekal o egzamplo taro aver akcie) aktuelizirinen akaja tema baši reparacia ko nakhlo em aktuielno rasistikano terori.

Numa trubul te konstatirinel pe kaj o nasukceso ki modern Europa ki paralela e Holokaustoa upreder o Roma . Diferentno programe si akceptirime trujal o nakhle berša sar so si reparacia e viktimenge taro holokausto em deiba love desave grupenge , sar so si Jehovino svedokia, em o LGBT viktimia. Kote ko nesave o Roma nane ni konektirime. A ko jekh panda nane akceptirime o programe baši reparacia salde e romene viktimenge.

16 Maj si dive tari komemoracia sar Uštipe e Romengoro , pohari bisterdo em pendžardo ki rasistikani politika tari nacistikani Germania.

FaLang translation system by Faboba

Од 5 Ноември 2022 достапен документарниот филм на СП БТР „Небо, Точак, Земја„ на Max TV и Max TV GO со пребарување –Видеотека

Mangava te vakerav

6-to Romano Čhavorikanoo muzikakoro festivali 
„Čhavorikano Suno 2022“ – SP BTR

6-ти Ромски Детски музички фестивал
„Детски Сон 2022„ – СП БТР

6th Romani Children's Music Festival
"Children's Dream 2022" - SP BTR

Momentalno Online

       Isi 417 misafirija so dikhena o ROMATIMES.NEWS

o Vakti

 booked.net

Majpopularno

Golden Wheel - Entry Application Form

Flag Counter

Amaro brojači genjela taro 13.01.2019
Gejnela isto manuša tari koja phuv drabarena amaro portali
Majtele isi sa-ko-sa kozom dikhle o portali