Barabutne 596 stipendie si dende e Romane siklenge so dćana ki škola taro jekhto dži ko šatrto klasi fundavutnbi edukacia ko sikljojbaskoro 2021/2022 berš ko pervazia e proektoske “NIČALE KO ČASOA” I akcia konektirinela e Romen tari fundavno edukacia. Finansirimo tari Europakiri Unia.

O proekti implemenntirinela le I fondacia Phravdo sasoitnipa Makedonia barabutne e Asociaciaja Centar bapo edukativno suporto e Romen Dendo Vas thaj I Fondaciua baši edukacia em kkulturno inicihjativa Piro palo piro. “Niami te len akala stipendie isi e Romane čhaven kaskere familie lena socijalno arka konektiri,e e lovencar tari I familia thaj nevikeriba e stipendienge ko sikljojbaskoro 2020/2021. O stiprendistia avena taro 73 fundavutne škole taro 31 komune kote 51% si čhaja , a 49% murša. Prekal o stipendie lokharel pe e khereskoro budžeti so si konektirime e romane familiencar em e edukacia e čhavenge, akcentirinen tari Fondacia phravdo sasoitnipa Makedonia.

O stipendie den ape ko thavdipa jekhe sikljojbaskere beršeske ko učipa taro 400 eura em si athinale kobor o čhave džana ničale ki škola. O stipendie den ape te učlharen pe I edukacia e čhavengiti, hajbe, šeja, školsko pribor em aver instrumentoa  em aktivitetoa e člhavengere,

„Ko avgo polugodie akale sikljobaskere beršeske 47 škole kaj sikljon os tipendistia implementirime si špkolsko aktivitetia prekal kehliba em barbautne aktivitetia ki interkacia em trampa e siklenge Roma. Informirinen tari I fondacia.

O škole lele lovengoro suporto ko učlipe taro 2.500 eura sakone školake so konektirinel diktatičko materijali, pribor , sportsko rekvizitia, ,mebel biblioteka em alatia bašo te kerel pe buti ko špkolsko avlina., e tikni adpatiacia e kotor školakere than ate šaj lokesze ze sikljon o čhave o jeria em o nastavinkia.

O netvorko bašo sistemsko thaj savakteskere faisalia ki integracia e Romenge an i Republika Utarali Makedonia ko pervazia taro pire ektivitetoa ko nakhlo periodi sar aktiviteto bičhavgja rodipa ko nekobor ministeriumia dali startujngja o programiranje e planirime budžetsko lovenge bašo 2022 berš ki integracia e Romenge?

Angleder sa gindinel pe ko bičhavde rodipa dći ko Ministeriumi baši socijala., Sastipe., Edukacia thaj transport em konekcia.

O netvorko ko sistemsko faisalia so si la 12 NGO romne asociacie em khedipa tari republika Utarali Makedonia legarel pe ko nasosodvetno em nadovakerdo kanonikano tretmano e Romane jekhina  ko desace sektoria. Majanglal gindinel pe ko bukjarnipa ki temakiri administracia thaj aver thaj nareflektirinela i akcepcia odolake., Sar egzamplo si kaj ki buti koi themakoro sketori si salde 1% Roma barabutne okolencar so keren buti em sar higieničaria em komunalno aktiviteoa. A liparibaske si kaj aso i statistika taro 2002 berš an i them si  2.6% Roma

Ko jekh pontencirinela pe em o problemi e kherutnipaja, sar akcenti ki legalizacia e kherenge kote kotor tari realizacia  taro ministeriumi em olakere partneroa  ko nakhlo periodo. I legalizacie e Romane kherenge si sar suno pherdo korupcijaja em košmaria., Sa šaj te legalizirinel pe ama o romane khera našti. Majbaro kotor taro dizjakere šerutne vakeren kaj si ko green kustik em odothe si planirime parkoa.

Ko sastipe pendžarde si kaj nane ginekološko ordinacia ki komuna Š.Orizari rm bibahtake akava problemi si panda aktuelno-.

Ki edukacia isi pobuter problemia sar ko gradinke agjaar em ki fundavnbo, maškarutni škola em edukacia thaj ko uči edukacia .

Ki jurisdikcia isi panda o problemo ko kanonikane regulative  ckir elaizacia e personenge bizi dokumentacia. Ko umalja tari i kultura sar egzantno egzampli si o paruniba e Romane kulturake kote ko agorutno konkzrsi ko deiba proektia taro abrabutno fondi taro 17 milionia eura E romane jekhinake  hulavde si sallde 30 milje eura bašo 13 proektia.

Ko jekh naakceptirime si buteder proektoa tari romani kultura so si len piro kvaliteti, kontinuiteti, tradicia thaj internacionalno si importantno . Ko odova kontaksti akava akti si dikhlo sar “Kulturakoro genocido upral e Roma“

Ko jekh trubul te vakerel pe kaj em i startefia e Romengiri prekal i percepcia taro majbaro numero romane NGO si la but naadekvatnostia thaj nalogike em nane kerdi ni korekcia tari rig e Makedoniakoere Govermentsoke.

O korkoro netvorko si le dendo dži ko Ministeriumia rodaripa numa dći akana pobuter olendar nane nisavi antvorto jali reakcia, Aso akava akana dela pe pučiba dži kana ka ovrel akava ignosrantsko koorelacia e Romane jekhinaja.

Em so si majbiilačhe ko sa akala problemia si lungovakteskere bizo desavo dendo obrazloćčenie jali fausali olenge. Dalli akava „chidiba taro nakh“ e romane jekhinake sikavel em o sabrluko ki Romani jekhin si ko agor, em ko akala čače but phare vaktia valjani te keren desave konkretno akcie jali aver alternativno metode olengere faisalkeribaske.