O Roma aven tari indisko kasta "naastarde", zojrakerena i genetsko studia so kergje la indisko thaj estonsko naučnikia. Ko rodaripa so lelja than o profesori dr Tomas Kivisild taro Univerziteti Kembridž, sikavel kaj o Roma an i Europa ale tari India angleder 1400 berša.

Ko pervazia e studiake so o rezultatia havljarde si an o magazini " Nejčer" o analizirime Y hromozomia tari DNK analiza so kerde si paralela e genetsko signaturaja taro europakere Roma thaj milja Indijcia taro sa o riga e Indiake.

O naučnikia taro Centari e kelisko thaj molekularno biologia an o Hajderabad thaj olengere kolegia tari Estonia thaj Švajcaria kergje paralela e  upreder 10.000 genetskop  egzamplia tari diferentno 214 etnikane grupe an i India.

I romani čhib si anglal našaviba. An o edukaciakoro sistemi oj nane thanjardi ki nisavi forma. Ov kerel pe salde an i romani jekhin. Ladžavutne thaj daraja.

Tari Romani čhib o 29 beršengoro Selman na džanel but. Ov si umetniko. Oleskere slike keren lafi bašp pleskiri percepcia thaj hođi. O Romane džuvlja ko avdisutno sasoitnmipa si oleskiri inspiracia.

 “An i BiH i romani čhib si jekh taro okola čhibja so pohrai bistorgjovel. I karana si soske o Roma ladžana te keren pli dajakiri čhib so si jekh forma anglal i diskriminacia" vakerel i Muslija aktivistka ki ternengiri Romani inicijativa " Te ova amala" taro Visoko.

Paše 15% o Roma tari BiH keren aktivno lafi an i romani čhib. 75% na keren nisar romani čhib. te angja pe i romani čhib ko eduakciakoro proceso thaj sistemi sar alusardo predmeti ka ovel lačho progresi.